De Combinatie 1 – De Stukkenjagers 2 4-4

Het tweede speelde een zogeheten vierpuntenwedstrijd in Asten. César Becx maakte er, in eendrachtige samenwerking met zijn teamgenoten, een zestiendiagrammenverslag van. 

Te oordelen naar de gemiddelde ratings in de loodzware groep 2D zou dit de beslissende match in de strijd om de… voorlaatste plaats worden. Ook in de miserie vooraf was er evenwicht. De Combinatie miste een van hun drie ratingtoppers, terwijl wij op de wedstrijddag zelf Erik Dignum afstonden aan SJ 1. Gelukkig konden we dankzij een deal met SJ 4 hun invaller Jan Otten lenen, terwijl Jeroen van de Rijt de door hem achtergelaten leemte in Bergen op Zoom opvulde. Dank voor al deze flexibiliteit!

De wedstrijd kwam langzaam op gang. Het bleef heel lang, wel drie uur, 0-0. In de tussentijd maakten we ons wel wat zorgen om de stelling van Tommy Grooten. Niet alleen stond hij een pionnetje achter, ook leken zijn lopers op h7 en g7 geen rol te gaan spelen bij het afstoppen van wits vrije a-pion. 

Herman Grooten, Peter Huibers en Fré Hoogendoorn leken het beste van het spel te hebben en ook Wout Verboven deed het – tegen de sterkste Astenaar – uitstekend. Bij Erwin Kalle en Jan Otten waren de wildste stellingen ontstaan. Toen zijn tegenstander met de loper zijn paard op a6 sloeg, hanteerde Erwin het principe dat terugslaan alleen bij dammen verplicht is en zette hij een verrassende centrumactie in gang. Die kostte zijn 2200+ tegenstander de nodige hoofdbrekens.

Jans loper op g6 leek gevangen te worden, maar Jan kon zich er tactisch misschien uit redden. 

Tibor Hurkmans – Jan Otten

Na 10. h5 volgde 10… Pxc3  11. Dd2 en nu had Jan het beste 11…Pxe5 kunnen doen waarna het kennelijk nog ongeveer gelijk staat. In plaats daarvan deed hij echter 11… Pxa2? waarmee hij in feite een vitaal tempo kwijtraakte na 12. c3 Pxc3 13. bxc3. Uiteindelijk kwam Jan een stuk achter na 13… Le4 14. Th3 Pxe5  15. Lxe5  f6  16. Lh2  Le7  17. f3, waarna 17…f5 nog een vondst was.  

Uiteindelijk zou deze stelling ontstaan:

Omdat de witte koning via de zwarte velden dreigt binnen te komen luistert de verdediging – als die er al is – heel nauw. In de tijdnoodpraktijk kreeg Jan – na de ruil van één stel torens zijn vrije a- en b-pion niet op tijd aan de praat.

Zelf had ik in de opening voordeel verkregen, maar ik schatte dat niet op waarde. Ik probeerde een pionoffer, maar dat negeerde de tegenstander doodleuk door f4-f5 te beantwoorden met g6-g5. Daarna zat ik eerlijk gezegd om een plan verlegen, omdat de ‘klassieke’ stukoffers op g5 steeds niet zouden werken. De vorm van de dag was er duidelijk niet. Dat blijkt wel als je achteraf denkt slecht te hebben gestaan in een stelling waarin juist goede winstkansen gloren.

César Becx – John Loomans

Want hier keek ik na zwarts 22… Lf8-d6 (beter en goed voor gelijk spel was 22…. Pd6) maar heel kort naar 23. Pe5, waarmee wit flink voordeel kan krijgen. Ik schrok vooral terug voor de schaakjesdreigingen op de diagonaal naar b6-g1 en dan gedoe op de h-lijn. Of dat ik na bijvoorbeeld 23… fxe5 24. Lxe4 dxe4 niet op e5 kan slaan omdat mijn dame op d2 ongedekt staat. 

 analysediagram

Ik realiseerde me niet dat in die stelling de tussenzet 25. f6! winnend is.

In de partij speelde ik in de bovenste diagramstelling  23. Df2? waarna de muziek uit de stelling verdween na 23… Dc7 24. Lxd6 Dxd6 (ietsje beter voor zwart is Pxd6) en na veel geruil resteerde een dichtgeschoven paardeindspel – waarin ik ook nog ten onrechte dacht dat ik slecht stond. Potremise dus.

Eerder had Herman Grooten de score geopend. Hij kreeg in het middenspel een mooie stelling. ‘Als ik geen 25. Da2? speel, maar gewoon de structuur handhaaf, heeft wit inderdaad groot voordeel en kan zwart alleen maar passief verdedigen. Eigenlijk een kolfje naar mijn hand, maar ik liet me toch verleiden tot complicaties… Ik had het dameoffer niet mogen toelaten, het stond (volgens Stockfish16) daarna opeens gelijk. Al gauw kwamen echter de slechte zetten, aan beide kanten. Gelukkig heeft hij nooit meer dan gelijk spel gehad en mijn 34. Db7! was eindelijk een goeie!’.

Bij Peter zag het er lange tijd naar uit dat hij in het middenspel de partij combinatoir zou gaan beslissen. Toren slaat het paard op f6 en dan Dh7, dat soort werk. Maar steeds was er weer een lekje of onduidelijkheid. Uiteindelijk besloot Peter af te wikkelen naar een eindspel met T+P tegen T+L met een pion meer. Of het voldoende was voor de winst? In ieder geval wel toen de tegenstander inging op torenruil. Een puike winstpartij. 

Helaas wist de tegenstander van Erwin toch de weg te vinden in het labyrint van tactiek waarin Erwin hem had gelokt. Benieuwd wat de computer van deze partij vindt. 

Een meevaller voor ons was dat Tommy erin geslaagd was de a-pion te blokkeren én een van zijn lopers te bevrijden en bij de verdediging te betrekken. Of dat genoeg was om de partij te redden is zeer de vraag, maar zijn tegenstander twijfelde zo over een winstplan dat hij driemaal dezelfde stelling liet ontstaan: remise. Goed teruggevochten!

En zo stond het 3-3, met Fré en Wout stevig aan het roer in hun partijen. Fré had met zwart vanuit de opening het initiatief gegrepen en liet dat niet meer los. In het verre middenspel volgde een afwikkeling naar een ogenschijnlijk veelbelovend torens+lopereindspel. Bij wijze van boetedoening heeft hij dit uitgebreid geanalyseerd.

Jos Swinkels – Fré Hoogendoorn

Hier speelde ik 25… Lxb2?

Zwart wint met 25… Tb8! 26. Tac1 (26. Ta2 Le5 27. Lxe5 dxe5 en zwart speelt …Td4 en gaat wat ophalen) 26… Txc1 27. Txc1 Txb2 

 analysediagram

en heeft wit geen tijd voor 28. Lxd6 wegens 28…Ld4. Op op iets rustigs als 28. g3 volgt 28…Ld4, dus iets als 28. g4 is nodig, Grappig genoeg is het eindspel na 28… fxg4 29. Lxd6 h5 gewonnen voor zwart.

Terug naar de partijstelling. Na 25… Lxb2? speelde wit 26. Lxd6? 

26. Tab1 Le5 27. Lxe5 dxe5 28. Tb7 is gelijk, omdat 28… Td8 29. h4 Txa4 30. h5 Td4 niet werkt wegens 31. Tc1! T4xd5 Tcc7=

26… Lxa1  

Dit zou moeten winnen, maar makkelijker was 26… Td8 27. Tab1

 analysediagram

27…Txd6 28. Txb2 Txd5! -+ Ik had deze gezien, maar zat daarna te kijken naar 26… Lxa1 en was deze toen weer vergeten.

27. Lxf8

27… Kxf8

Wint ook wel, maar makkelijker is 27… Lf6 28. Ld6 Txa4. Ik vond 29. Lc7 Kf7 30. d6 wat gevaarlijk, maar na 30… Tc4! is het vrij eenvoudig uit. 

28. Txa1 Td4?

Dit is slordig. Zwart kan wit passief houden met 28… a5!, omdat de koning de witte pion kan stoppen. Pluspion met actiever toren is genoeg om te winnen; wit moet ook een tempo verliezen vanwege de achterste rij. 

29. Kf1 Txd5  30. Ke2 

30… Ke7?

Weer erg slordig. Zwart kan de witte toren passief houden met 30… Ta5! 31. h3 Kf7 32. Ke3 Kf6 33. f3 exf3 34. Kxf3 Kg5 35. g3 g6 36. Ta2 en nu de koning veilig is voor schaakjes, kan zwart zijn toren activeren terwijl wit dat niet kan doen: 36… Td5. 

31. Tb1 h6 32. Tb7 

Met de actieve toren, is het niet meer gewonnen voor zwart.

32… Td7 33. Tb6 Td6 34. Tb7+ Kf6 35. h4 f4 36. a5??

Grappig genoeg is dit een fout en staat zwart weer gewonnen. 36. g3! fxg3 (36… g5 37. hxg5+ hxg5 38. gxf4 gxf4 39. Tb8!=) 37. fxg3 g5  38. a5 Tb8=.

36… g5 37. g3

37. Th7 Ke5 38. Te7+ Te6 39. Tc7 Kf5 40. hxg5 hxg5 41. Tf7+ Kg4 42. Tc7 Te5 43. Tc4 Kf5 -+.

37… Ke5 38. Tg7

Op 38. gxf4+ gxf4 39. Te7+ Kf5 en zwart haalt de h-pion op.

38… f3+! 39. Ke1

(39. Ke3 Td3 mat.)

39… gxh4 40. gxh4 Td5 41. Th7 Txa5 42. Txh6 

Hier hebben we een wending die terug blijft komen. Ik speelde te snel 

42… Ta2?! 

om de koning niet naar e3 te laten komen, en kwam later tot de conclusie dat ik dezelfde wending moest spelen toen de witte h-pion al verder was. Als ik iets langer had nagedacht, had ik gezien dat 42… Ta1+ 43. Kd2 43. Tf1 nu vrij eenvoudig wint.

43. h5 Kf5?!

Weer had ik 43… Ta1+ 44. Kd2 Tf1 moeten doen.

44. Tb6

Hier dacht ik lang na, wat ik eerder had moeten doen. Het bleek een stuk lastiger te zijn dan ik eerst dacht.

44… Kf4

Om de witte koning van e3 weg te houden na het schaakje.

45. h6

45. Tf6+ Kg5 46. Te6 Te2+ 47. Kf1 Tc2 48. Ke1 Kf5 49. Txa6 Tc1+ 50. Kd2 Tf1 

 analysediagram

51. Ke3 Te1+ 52. Kd4 Td1+ 53. Kc3 e3! -+

45… Te2+??

Hier hadden we allebei niet gezien dat de witte koning ook naar g1 kan gaan zometeen. Ik dacht dat ik net even de zetten herhaalde. Wel erg slordig.

46. Kf1 Tc2 47. Ke1??

47. Kg1! Tc1+ 48. Kh2 Tc7 49. Txa6 is meteen remise. 

47… Tc1+ 

Nu zijn weer terug in wat ik eerder had moeten spelen.

48. Kd2 Tf1 49. Tf6+

49… Kg5??

Wat is er meer natuurlijk dan naar de h-pion te lopen en ook de toren aan te vallen? De winst was nu wat moeilijker geworden: 49… Ke5! wint: 50. h7 Txf2+ 51. Kc3 (wit heeft nu geen 51. Ke3 en kan daarom niet de e-pion aanvallen) 51… Th2 52. Tf7 Ke6 53. Tf4 Txh7 54. Txe4+ Kf5 55. Kd3 f2 -+.

50. h7

Nu is het remise. 

50… Txf2 51. Ke3 Te2+ 52. Kd4 Th2 53. Tf7 Kg6 54. Tf4 a5 55. Kxe4 a4 56. Kxf3

Remise.

Daardoor werd het 3,5-3,5, en dus zou het resultaat van Wout Verboven beslissen over de uitslag van de wedstrijd. 

Wout Verboven – Egbert Clevers

Wout had echt uitstekend gespeeld tegen een tegenstander van 2250, maar kreeg in het zicht van de haven te maken met tegenwind. Hij baalde dat zijn derde vrijpion inmiddels is verdwenen, maar heeft in de diagramstelling alsnog de winst voor het grijpen. Hij deed wel 51. Le8!, maar zag helaas geen goed vervolg na 51… Tf8., waarna hij moegestreden in een zetherhaling strandde. De winst is er echter wel, maar dan moet je nóg een pion geven: 52. Tg6!  Kxh5 53. Lb5! Nu raakt zwart de b-pion kwijt, want de zwarte loper kan niet naar c5, omdat dan verrassend 54. Kf4 volgt en de zwarte koning gaat mat.